Nieuws

Hoewel E-health een groot speerpunt is binnen gezondheidszorg, zijn er ook vormen van digitale zorg die onder vuur liggen en inmiddels door de rechter als ontoelaatbaar zijn beoordeeld.

Steeds vaker wordt online de mogelijkheid geboden om zonder een fysiek consult bij een dokter een geneesmiddel te bestellen. Veel van deze websites richten zich op problemen zoals kaalheid, slaapproblemen en SOA’s, of zijn gericht op (zware) pijnstilling, gewichtsverlies en het verhelpen van erectieproblemen.

Eén van deze websites is dokteronline.nl. Deze website had eerder al de aandacht getrokken van de politiek en was in 2016 onderwerp geweest van het onderzoeksprogramma Rambam. Grootste kritiekpunt was toen dat de website in strijd handelde met artikel 67 Geneesmiddelenwet en via het internet geneesmiddelen voorschreef aan personen die de voorschrijver nooit persoonlijk heeft ontmoet, of die de voorschrijver niet kent of van wie de voorschrijver de medicatiehistorie niet beschikbaar heeft. Men kon echter niet optreden tegen de eigenaar van de website, omdat deze op Curaçao gevestigd was (en is).

Na wijzigingen van de Geneesmiddelenwet in 2011 werd echter alsnog opgetreden en werd door de Minister een boete van € 102.000,- opgelegd. Tegen die boete werd door de eigenaar van dokteronline.nl bezwaar ingediend. Het bezwaar werd echter ongegrond verklaard, waartegen dokteronline.nl weer in beroep ging.

In de beroepsprocedure oordeelde de Rechtbank in Den Haag ¹ dat dokteronline.nl geneesmiddelen aanbood zonder daartoe bevoegd te zijn en in strijd handelde met diverse reclameverboden, te weten het maken van reclame voor ongeregistreerde geneesmiddelen, het maken van reclame in strijd met de SmPC en het maken van publieksreclame voor receptgeneesmiddelen.

Hoewel dokteronline.nl de geneesmiddelen wel – met verkoopprijs – etaleerde op haar website en ook de mogelijkheid werd geboden deze te bestellen en (aan dokteronline.nl te) betalen, werden de producten door een derde partij, een apotheek, geleverd aan de Nederlandse consument. De Rechtbank oordeelde echter dat dit voldoende was om te concluderen dat dokteronline.nl geneesmiddelen aanbood zonder daartoe bevoegd te zijn en daarmee artikel 61 van de GMW overtrad (boete: € 12.000,-). Op de website werden bovendien geneesmiddelen die niet in Nederland geregistreerd waren op een aanprijzende wijze aangeboden, hetgeen een boete opleverde van € 30.000,-. Deze werd met nog eens € 30.000,- verhoogd vanwege het feit dat de reclames op de website niet in overeenstemming waren met de SmPC’s van de geneesmiddelen. Zo werd de tekst gewijzigd of slechts selectief weergegeven. Ten slotte werd nog een boete opgelegd van nog eens € 30.000,- voor het maken van ongeoorloofde publieksreclame. Immers, de website (en de daarop gemaakte reclame voor receptgeneesmiddelen) was niet alleen toegankelijk voor beroepsbeoefenaren, maar ook voor het algemene publiek. Hoewel dokteronline.nl van mening was dat slechts sprake was van één overtreding, oordeelde de Rechtbank dat verschillende wetsartikelen waren overtreden en hiervoor afzonderlijke boetes (gecumuleerd) konden worden opgelegd.

Momenteel is de website nog steeds in de lucht. Echter, de consulten worden door buitenlandse artsen aangeboden en de noodzakelijke recepten door hen uitgeschreven (in landen die een verbod zoals neergelegd in het eerder genoemde artikel 61 GMW niet kennen, zoals Duitsland en de UK). Betaling geschiedt aan een aparte entiteit in de UK. Het recept kan de Nederlandse consument dan per post ontvangen en bij een Nederlandse apotheek inleveren. Echter, ook wordt de mogelijkheid geboden de geneesmiddelen door een apotheek in de UK, Blueclinic Ltd., aan huis te laten afleveren. Blueclinic is geregistreerd als officiële “online aanbieder van medicijnen”². Zo omzeilt dokteronline.nl aldus het Nederlandse verbod op online voorschrijven aan personen die de voorschrijver niet persoonlijk heeft ontmoet.

¹ Rechtbank Den Haag 8 januari 2020, eiseres / Minister van VWS, ECLI:NL:RBDHA:2020:85

² Zie voor NL: https://www.aanbiedersmedicijnen.nl/