Nieuws
Hoe ver strekt de bescherming van de leden van de ondernemingsraad? Deel 2: uitsluiten niet functionerend lid van de ondernemingsraad
30 november 2023 – Barbara Spliet
In de vorige nieuwsbrief is toegelicht dat leden van de ondernemingsraad zijn beschermd tegen benadeling. Betekent dit ook dat een lid van de ondernemingsraad niet kan worden uitgesloten als lid van de ondernemingsraad? Nee, zo ver gaat de bescherming niet.
Uitsluiting door rechter
Het uit de ondernemingsraad zetten van een lid is op grond van de Wet op de Ondernemingsraad (WOR) niet mogelijk door de ondernemingsraad (of bestuurder) zelf. Wel kan een lid door de rechter worden uitgesloten van de werkzaamheden voor de ondernemingsraad (artikel 13 van de WOR). De rechter kan dit doen op verzoek van de ondernemingsraad, maar ook op verzoek van de bestuurder of een verzoek van de ondernemingsraad en bestuurder gezamenlijk. Voordat de ondernemingsraad een verzoek indient zal het betreffende lid moeten worden gehoord. Ook zal de bestuurder moeten worden geïnformeerd.
Ernstige belemmering
De rechter kan overgaan tot het uitsluiten van het lid van alle of bepaalde werkzaamheden van de ondernemingsraad en voor een door de rechter te bepalen termijn (dus bijvoorbeeld tijdelijk of tot het einde van de zittingsperiode). Een verzoek tot uitsluiting zal echter alleen worden toegewezen als het lid de werkzaamheden van de ondernemingsraad ernstig belemmert. Er is een vrij hoge drempel; rechters zijn in het algemeen terughoudend in de toewijzing van het verzoek. Uit rechtspraak blijkt dat van ernstige belemmering met name sprake is als het om een combinatie van factoren gaat. Denk dan bijvoorbeeld aan het opzettelijk (herhaaldelijk) schenden van de geheimhoudingsverplichting in combinatie met het in twijfel stellen van de integriteit van de overige leden of het op andere wijze ernstig belemmeren van de werkzaamheden van de ondernemingsraad. Hierbij wordt ook meegenomen of er eerdere waarschuwingen zijn gegeven en of er een (ondubbelzinnige) laatste waarschuwing is geweest. Als het feit echter zeer ernstig is, kunnen eerdere waarschuwingen soms echter achterwege worden gelaten. Dat een lid vaak een andere mening is toegedaan of “lastig” is, is in ieder geval onvoldoende grond voor uitsluiting
Wanneer een lid door de rechter wordt uitgesloten is deze nog steeds lid van de ondernemingsraad en er is dan ook geen sprake van een tussentijdse vacature voor de ondernemingsraad.
Voorlopige voorziening
Omdat een uitsluitingsprocedure tijd in beslag neemt, kan eventueel in een kort geding procedure door de ondernemingsraad gevraagd worden het lid tijdelijk te schorsen. Let er wel op dat de ondernemingsraad bij een geschil met een individueel lid kan worden veroordeeld in de proceskosten. In dat verband kan het een overweging zijn om samen op te trekken met de bestuurder en afspraken te maken over de proceskosten, mocht de ondernemingsraad daartoe veroordeeld worden.
Tot slot
In het algemeen heeft het uiteraard de voorkeur te proberen door gesprekken de verhoudingen te normaliseren of in gezamenlijk overleg met het betreffende lid tot afspraken te komen over terugtreding uit de ondernemingsraad of het (tijdelijk) niet verrichten van werkzaamheden.